Gmina i miasto Czchów
Gmina Czchów
gmina miejsko-wiejska w województwie małopolskim, w powiecie brzeskim.
W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie tarnowskim.
Gmina Czchów położona jest w rejonie doliny Dunajca, w jego środkowym biegu, na styku Pogórza Wielickiego i Rożnowskiego. Na terenie gminy znajduje się Jezioro Czchowskie – zbiornik retencyjny powstały w wyniku spiętrzenia Dunajca.
Przez teren gminy Czchów, doliną Dunajca, przebiega droga krajowa nr 75. W Tymowej krzyżuje się ona z drogą wojewódzką nr 966, prowadzącą przez Łapanów i Wieliczkę do Krakowa, zaś w Jurkowie z drogą wojewódzką nr 980
w kierunku Zakliczyna i Biecza. Na terenie gminy znajdują się także dwie przeprawy promowe: pomiędzy Czchowem a Piaskami – Drużkowem oraz pomiędzy Wytrzyszczką
a miejscowością Tropie w gminie Gródek nad Dunajcem.
Obszar Gminy:
Miasto Czchów: sołectwa – Będzieszyna, Biskupice Melsztyńskie, Domosławice, Jurków, Piaski-Drużków, Tworkowa, Tymowa, Wytrzyszczka, Złota.
Zabytki
Źródło: https://visitmalopolska.pl/pl_PL/obiekt/-/poi/ruiny-zamku-w-czchowie
Czchowski zamek powstał na przełomie XIII i XIV wieku. Był jednym z najstarszych zamków królewskich, strzegących traktu handlowego prowadzącego na Węgry, przy którym istniała komora celna. Z roku 1356 pochodzi pierwsza informacja o jego zarządcy, był to burgrabia Imram syn Żegoty.
Zamek był także siedzibą sądu ziemskiego powiatu czchowskiego. Pierwotnie na wzgórzu znajdowała się sama romańska wieża, pełniąca rolę strażnicy. W XIV wieku wykorzystując istniejącą wieżę dobudowano kamienne mury i budynek mieszkalny tworząc niewielki zamek. W zamku przebywali m. in. królowa Elżbieta Węgierska (żona Ludwika Węgierskiego, siostra Kazimierza Wielkiego), bywał tu kilkakrotnie Władysław Jagiełło (również w roku 1410 tuż przed wyprawą pod Grunwald). Zamek przez kilkaset lat należał do króla, a zarządzany był przez tzw. Tenutariuszy. Niestety brak kontroli ze strony króla i zachłanność zarządców doprowadziły zamek do stopniowego upadku. Ostatnia próba podniesienia zamku z ruiny miała miejsce w XVIII wieku, jednakże zarządzenia króla Stanisława Augusta Poniatowskiego odnośnie remontu zamku nie zostały wykonane.
Przez lata ruiny kojarzone były jako romantyczny pomnik przeszłości. Dopiero w 1993 roku rozpoczęto prace konserwatorskie mające na celu odsłonięcie i zabezpieczenie ruin, a w 2000 roku obiekt oddano do zwiedzania.
Dzisiaj mieści się tam punkt widokowy i wystawa archeologiczna. W 2018 roku dobudowano kolejne elementy zamku m. in. wykonano pomost drewniany nad doliną, zrekonstruowano basztę bramną, dobudowano piwnice pod budynkiem mieszkalnym, nadbudowano istniejące mury.
Źródło: https://aw-foto.pl/baszta-i-ruiny-zamku-w-czchowie/baszta-i-ruiny-zamku-w-czchowie-2/
Źródło: https://mynaszlaku.pl/czchow-co-warto-zobaczyc-atrakcje-turystyczne/
Rynek w Czchowie został wytyczony w połowie XIV wieku, zgodnie z założeniami stosowanymi przy lokacjach miast na prawie niemieckim. Z narożników rynku wychodzą ulice, a przy południowo-wschodnim narożniku znajduje się kościół.W średniowieczu przez rynek przechodził trakt węgierski, gdzie odbywały się jarmarki i inne ważne wydarzenia. Według podań to tutaj miano ściąć księcia wołoskiego – Eliasza.
W XVIII w. na rynku stanął pomnik św. Jana Nepomucena. Pomniki tego świętego stawiano głównie w miejscach zagrożonych powodzią (np. w Domosławicach). Szukano również jego wstawiennictwa podczas suszy i ta motywacja postawienia pomnika w tym miejscu wydaje się być bardziej celowa.
Po zachodniej stronie rynku umieszczono rzeźbę św. Floriana. Została ona ufundowana przez mieszkańców, aby św. Florian ochraniał ich przed ogniem i klęskami. Zagadką jest, co poniżej rzeźby robi romański lew, pochodzący z pierwszego czchowskiego kościoła. Z lwem związana jest legenda: “Dawno temu żyła piękna Czchowianka Zofia, niezwykle kapryśna i nieustannie odrzucająca zaloty kandydatów na męża. Również rycerz Bartosz zakochał się w Zofii i poprosił o jej rękę, wreszcie chętnie się zgodziła, lecz stawiała mu co raz to nowe warunki. Ostatecznie poprosiła o dzikie zwierzę, najpotworniejsze i ryczące. Rycerz zamiast jechać do Afryki po lwa, udał się do pobliskich Ciężkowic, gdzie mistrz kamienia z pomocą Brodowej Wampirzycy wykonał kamiennego lwa. Uradowany Bartosz wrócił do Czchowa i wręczył Zofii obiecanego lwa, na co Czchowianka krzyknęła: „ależ on jest z kamienia!”. Rycerz odpowiedział: „Kamienny lew, za twe kamienne serce. Prędzej ten lew zaryczy niż ty serce czyjeś pokochasz”. Ostatecznie kamiennego lwa wyświęcono i położono u stóp Św. Floriana. Ten, kto spotkał w życiu prawdziwą miłość, może tego lwa ożywić.”Do dziś z 20 domów podcieniowych pozostało tylko sześć, znajdujących się w północnej pierzei rynku, które odbudowano po wielkim pożarze w 1947 roku.
W centralnym miejscu rynku znajduje się fontanna św. Kingi, w pobliżu pomnika przyrody – dęba o imieniu Kazimierz (na cześć króla Kazimierza Wielkiego). Z pobytem św. Kingi w Czchowie związana jest legenda, która brzmi następująco: “Kiedy Św. Kinga uciekała przed Tatarami na Węgry zatrzymała się w Czchowie i poprosiła mieszkańców o wodę. Mieszczanie widząc liczny orszak przestraszyli się, że zabraknie im wody w mieście. Dlatego w zamian poczęstowali ich śliwkami. Strudzona Św. Kinga nim wyruszyła dalej, zatrzymała się przed skałą na ulicy Węgierskiej. Tam odmówiła modlitwę, tupnęła nogą, a wtedy wytrysnęło źródełko. Wszyscy ugasili pragnienie i odjechali. W Czchowie od tego czasu brakowało wody, ale śliwy rodziły piękne owoce.”
Źródło: https://mynaszlaku.pl/czchow-co-warto-zobaczyc-atrakcje-turystyczne/
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Dw%C3%B3r_Biskupice_Melszty%C5%84skie.JPG
Dwór został wzniesiony lub przebudowany na początku XIX wieku, jako siedziba zarządcy miejscowego folwarku, należącego do Lanckorońskich.
Obecny budynek dworski w Biskupicach Melsztyńskich składa się z dwóch części: klasycystycznego dworu oraz oficyny, która jest pozostałością wcześniej istniejącego tu dworu. Dwór jest budynkiem o murowano-drewnianej konstrukcji. Wzniesiony został na planie prostokąta, parterowy, częściowo podpiwniczony. Posiada dwutraktowy układ wnętrz z obszerną sienią i salonem na osi głównej oraz z układem dwóch pomieszczeń na osiach bocznych. Wejście główne, usytuowane po stronie północnej, prowadzi przez czterokolumnowy portyk z trójkątnym, pokrytym pionowym odeskowaniem, naczółkiem, zdobionym w części belkowania rzędem kostek.
Do 1924 roku dwór nakrywał wysoki, czterospadowy dach łamany, zwany „polskim”, o połaciach podbitych gontami. Obecnie nakryty jest dachem dwuspadowym o szczytach zaszalowanych deskami, kryty dachówką ceramiczną.
Odpowiednikiem wejścia głównego jest od niewielka drewniana, przeszklona weranda. Przy elewacji wschodniej usytuowano taras, wsparty na dwóch słupach, pod którymi znajduje się wejście do piwnic.
Część zachodnia została połączona z budynkiem oficyny z pierwszej połowy XIX wieku, bez cech stylowych. Przed wejściem od strony północnej widoczny jest zarys owalnego podjazdu z klombem pośrodku oraz resztki dawnego parku.
Źródło: https://www.czchow.pl/index.php/zaproszenie-do-czchowa/zabytki/27-biskupice-melsztynskie/41-charakterystyka-dworu-w-biskupicach
Żródło: https://www.czchow.pl/index.php/zaproszenie-do-czchowa/zabytki/30-piaski-druzkow/46-dwor-krasuskich
Rodzina Krasuskich była spokrewniona z rodem Jordanów, który od XV wieku był właścicielem Zakliczyna. Krasuscy, to rodzina, która wyróżniała się pobożnością oraz zaangażowaniem politycznym. Jej przedstawiciele uczestniczyli w Wiośnie Ludów i Powstaniu Styczniowym. Romuald Krasuski za zasługi otrzymał krzyż Virtuti Militari, a zmarł w 1928 r.
Zbudowany w XIX wieku dwór w Piaskach-Drużkowie, został po I Wojnie Światowej przemianowany na szkołę. Potrzeba dostosowania dworu na potrzeby szkoły, spowodowała utratę przez budynek cech, charakterystycznych dla tego typu budowli.
Z oryginalnej zabudowy dworu pozostało tylko wejście w formie ganku. Dziś już nie ma tu szkoły, a pomieszczenia służą jako mieszkania socjalne.
Żródło: https://www.czchow.pl/index.php/zaproszenie-do-czchowa/zabytki/30-piaski-druzkow/46-dwor-krasuskich
Źródło: https://www.czchow.pl/index.php/zaproszenie-do-czchowa/zabytki/32-tymowa/49-spichlerz
Wiek spichlerza w zależności od źródeł określany jest na drugą połowę XIX wieku lub początek wieku XX. Jest to obiekt drewniany, konstrukcji zrębowej, na podmurowaniu. Posiada dwa pomieszczenia z podcieniem wzdłuż dłuższej ściany frontowej – wsparty na pięciu słupach. Usytuowany jest po przeciwnej stronie dworu.
Źródło: https://www.czchow.pl/index.php/zaproszenie-do-czchowa/zabytki/32-tymowa/49-spichlerz
Źródło: http://malopolska.przyjedztu.pl/Dwor-w-Tymowej_f_14_ido_2309
Dwór w Tymowej jest murowany, parterowy, szerokofrontowy, częściowo podpiwniczony.
Założony na planie prostokąta, o dwutraktowym układzie wnętrza, z centralnie ułożoną sienią. Elewacja frontowa posiada w części środkowej ganek, wsparty na dwóch filarach. Całość wieńczy trójkątny przyczółek. Dach dworu jest dwuspadowy, kryty dachówką. Wokół budynków dworskich znajduje się park, w którym dominującym drzewostanem są wiekowe dęby, lipy, graby i modrzewie.
Źródło: http://malopolska.przyjedztu.pl/Dwor-w-Tymowej_f_14_ido_2309
Źródło: https://visitmalopolska.pl/pl_PL/obiekt/-/poi/zamek-tropsztyn-w-wytrzyszczce
Zamek posiadał status zamku rycerskiego, składającego się z budynku mieszkalnego dwu lub trzykondygnacyjnego.
W północno-zachodnim narożu zamku stała wieża, spełniająca funkcję obronną. Została ona zbudowana na planie kwadratu, również miała kilka kondygnacji. Obecnie jest ona pięknym punktem widokowym na Jezioro Czchowskie, sąsiednie Tropie i piękne wzgórza wkoło. Kolejnym elementem zamku była brama, której posadowienie kilkukrotnie zmieniano; obecnie znajduje się w południowo-zachodnim narożu, obok budynku mieszkalnego.Całość otoczona była murem tarczowym, chroniącym głównie przed napadami lokalnych watażków i szukających zaczepki zbójców, których wielu zamieszkiwało w okolicznych lasach w XVII i XVIII wieku.Zamek odbudowano, dbając o najdrobniejsze szczegóły. Zwiedzający mogą wejść na wieżę, do lochów i komnat oraz obejrzeć projekcje filmowe o poszukiwaniach legendarnego skarbu Inków. Jest to jeden z niewielu zamków w Polsce, w obrębie którego znajduje się lądowisko dla helikoptera. Zamek jest własnością prywatną – udostępniany turystom tylko w lipcu i sierpniu. Przy zamku dla wygody turystów znajduje się parking. Zamek stoi przy głównej trasie w kierunku Kraków – Nowy Sącz.
Źródło: https://atlasrezydencji.pl/wytrzyszczka-zamek-tropsztyn/
Czchów to wyjątkowe miejsce dla miłośników militariów. Na wzgórzach Grodzisko i zamkowym wytyczono trzy szlaki, przy których ustawiono repliki lub oryginały machin wojennych, urządzeń służących podczas oblegania zamku i broni artyleryjskiej. Przy szlaku średniowiecznym możemy zobaczyć m.in. onager, trebusz i winieję. Przy szlaku nowożytnym moździerz i falkonet. Na szlaku II wojny światowej prezentowane są ciężkie karabiny maszynowe i armaty. Na końcu można zwiedzić częściowo odbudowany zamek czchowski i wyobrazić sobie jak wyglądało kiedyś zdobywanie i obrona zamku.
Szesnasto-metrowa zapora betonowa w Czchowie ma wmontowane turbiny elektrowni wodnej Czchów. Budowę Zapory i zbiornika wyrównawczego dla Jeziora Rożnowskiego rozpoczęto w 1938 r., z powodu nadmiernej erozji brzegów Dunajca.
Obiekty sakralne
Gotycki kościół w Czchowie pochodzi z połowy XIV.w. W nim znajdują się piękne polichromie z około 1375 r., przedstawiające sceny z życia Matki Bożej i Chrystusa. To jeden z najstarszych i najcenniejszych zabytków dawnego malarstwa w Małopolsce. Nawa główna pochodzi z roku około 1450 i nakryta jest nowszym stropem drewnianym. Neogotycką fasadę dobudowano w roku 1841. We wnętrzu koniecznie trzeba zwrócić uwagę na znajdujący się po lewej stronie, na granicy prezbiterium i nawy, nagrobek Kaspra Wielogłowskiego wykonany z czerwonego marmuru i piaskowca. Przedstawia rycerza w zbroi z buzdyganem.
Cmentarz wojskowy nr 297 obecnie znajduje się wewnątrz cmentarza komunalnego w Czchowie (w pobliżu rynku), po lewej stronie od wejścia głównego. Pochowano w tym miejscu pomiędzy listopadem 1914 r., a lutym 1915 r. żołnierzy, walczących w armii austriackiej m. in. Bośniaków i Rosjan, łącznie około 114 osób. W centralnym miejscu cmentarza znajduje się pomnik w formie postumentu.
Żródło: https://www.czchow.pl/index.php/zaproszenie-do-czchowa/zabytki/26-czchow/35-kosciol-sw-anny
Kościółek został wzniesiony w 1773 r. na miejscu dawnego kościoła drewnianego. Przebudowany został w roku 1930. W kościele tym znajdowała się XV-wieczna rzeźba św. Anny Samostrzeć. W
roku 1965 została ona skradziona. Kościół znajduje się na terenie starego cmentarza komunalnego przy ul. Sądeckiej.
Żródło: https://www.czchow.pl/index.php/zaproszenie-do-czchowa/zabytki/26-czchow/35-kosciol-sw-anny
Kościół został zbudowany przez Antoniego Lanckorońskeigo w latach 1789-96. Orientowany, posiada prezbiterium zamknięte, wieloboczne. Wybudowany został w stylu barokowo- klasycystycznym.
Jest to kościół murowany z cegły i kamienia, jednonawowy, z węższym, półkoliście zamkniętym prezbiterium. Nad przedsionkiem znajduje się nadbudowana drewniana wieża, nakryta hełmem neobarokowym z latarnią. Wnętrze nakryte jest sklepieniem kasetonowym.
Centralne miejsce w kościele zajmuje łaskami słynący obraz Matki Bożej Domosławickiej, zwany też obrazem Matki Bożej Królowej Doliny Dunajca.
Na chrzcielnicy z 1490 roku, pochodzącej z kościoła w Melsztynie, znajduje się znak herbu Leliwa, którym posługiwali się Melsztyńscy. Podobny znak znajduje się na ramie obrazu Matki Bożej, a także na frontonie chóru kościelnego.
Znajdują się tutaj również boczne ołtarze: pierwszy z wizerunkami św. Izydora-Oracza, patrona parafii oraz św. Mikołaja – pochodzące z XIX w. i drugi z figurą serca Pana Jezusa. Ołtarze pochodzą z tego samego okresu.
Na zewnętrznej ścianie kościoła znajduje się tzw. Ogrójec z kamiennymi rzeźbami. Został on ufundowany przez proboszcza ks. Jana Pawlika w 1863 r.
Obok kościoła znajduje się tablica, upamiętniająca uderzenie pocisku artyleryjskiego. Pomimo dużego wybuchu i bliskiej odległości od kościoła, nikt nie ucierpiał, nie uległ również uszkodzeniu budynek kościoła.
W latach 2011-2013 obejście wokół kościoła i wnętrze zostało całkowicie odnowione.
Żródło: https://www.czchow.pl/index.php/zaproszenie-do-czchowa/zabytki/28-domoslawice/43-cmentarz-wojenny
Na środku cmentarza znajduje się pomnik w formie postumentu, a na nim umieszczona jest tablica z datą 1914-1915 oraz napis „Od Boga na ziemię, z domów pod broń, przez zwycięstwi i śmierć do Boga znów”.
Cmentarz wojskowy stanowi fragment cmentarza parafialnego i znajduje się na niewielkim wzniesieniu w kierunków północno-wschodnim.
Źródło: https://www.czchow.pl/index.php/zaproszenie-do-czchowa/zabytki/29-jurkow/45-kosciol-milosierdzia-bozego
Kościół parafialny został zbudowany jako pokłosie odwilży solidarnościowej. Poświęcony został 6 sierpnia 1989 roku przez arcybiskupa Jerzego Ablewicza.
Kościół parafialny przykuwa uwagę pięknem wnętrz. Szczególnie płytą ołtarzową z centralnie umieszczonym obrazem Jezusa Miłosiernego i mozaikami, przedstawiającymi sceny nowotestamentowe. Po lewej jej stronie znajduje się obraz św. Siostry Faustyny Kowalskiej, głosicielki Miłosierdzia. Po prawej stronie obraz bł. Jana Pawła II. Niezwykle piękne są stacje drogi krzyżowej, będące połączeniem drzewa dębowego i mozaiki ściennej, która stanowi tło dla biblijnych postaci.
Źródło: https://www.czchow.pl/index.php/zaproszenie-do-czchowa/zabytki/29-jurkow/45-kosciol-milosierdzia-bozego
Fot. Paweł Opioła- praca własna
Kaplica w Tworkowej została poświęcona w 1988 r. Przez 17 lat pełniła funkcję kaplicy dojazdowej. W 2005 r. ksiądz biskup Wiktor Skworc erygował parafię Tworkowa. W kościele przykuwa uwagę centralnie umieszczona figura Matki Bożej Fatimskiej z mozaiką, tworzącą niezwykle piękną ścianę ołtarzową. Po dwóch stronach kościoła zwracają uwagę stacje drogi krzyżowej, wykonane również z mozaiki.Przed kościołem znajduje się dzwonnica, a w niej dzwony poświęcone Matce Bożej Fatimskiej, św. Józefowi oraz św. Mikołajowi.
Źródło: https://www.czchow.pl/index.php/zaproszenie-do-czchowa/zabytki/32-tymowa/51-cmentarz-wojskowy
Cmentarz ten znajduje się na terenie cmentarza parafialnego w Tymowej. Pochowano na nim 90. żołnierzy, w tym 56. austro-węgierskich i 34. rosyjskich. Wszystkie nagrobki są utrzymane w dobrym stanie, z niektórych można odczytać nazwiska spoczywających żołnierzy.
Źródło: https://www.czchow.pl/index.php/zaproszenie-do-czchowa/zabytki/32-tymowa/51-cmentarz-wojskowy
Kościół parafialny św. Mikołaja Biskupa w Tymowej wzniesiono w 1764 r. (parafia powstała być może w 2. poł. XIII w., choć pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1325 r.). Jest to świątynia konstrukcji zrębowej, oszalowana, otoczona otwartymi, bogato rzeźbionymi sobotami (z 1913 r.). Na fasadzie znajduje się figura Chrystusa, wnętrze kościoła pokryte jest stropami płaskimi z kolebkowymi odcinkami po bokach. Dekoracja malarska ścian i stropów pochodzi z 1913 r. i składają się na nią sceny figuralne i ornamenty z widocznymi wpływami sztuki młodopolskiej. W rokokowym ołtarzu głównym widnieją barokowe obrazy św. Mikołaja i św. Trójcy.
Został zbudowany w 1649 roku – drewniany, konstrukcji zrębowej, oszalowany deskami, z czworoboczną wieżą. Jest to kościół jednonawowy z kruchtą boczną. We wnętrzu znajdują się trzy barokowe ołtarze z drugiej połowy XVII wieku, polichromowane i bogato zdobione.
W ołtarzu głównym umieszczono obraz Matki Bożej Częstochowskiej. W zwieńczeniu ołtarza jest obraz św. Michała Archanioła, patrona kościoła. Ołtarze boczne, to ołtarz Matki Bożej z Dzieciątkiem i ołtarz Serca Pana Jezusa. Nadto barokowe obrazy św. Marii Magdaleny i św. Jana Nepomucena.
W przedsionku znajduje się zabytkowa chrzcielnica z XVII wieku.
Źródło: http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/26841,zlota-kosciol-matki-bozej-nieustajacej-pomocy-(1983).html
Murowany, dwukondygnacyjny kościół, nakryty dachem siodłowym, zbudowany został w latach 1982-1983. Nad jego głównym wejściem wznosi się czworoboczna wieża zakończona iglicą w koronie i krzyżem.
W kościele górnym znajduje się obraz patronki kościoła – Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Natomiast w kościele dolnym, w kaplicy Matki Bożej Częstochowskiej, na ścianie ołtarzowej zawieszony jest obraz Jasnogórskiej Madonny.
W kościele urządzone zostało muzeum parafialne, w którym oglądać możemy m.in. naczynia i szaty liturgiczne.
Atrakcje
– zbiornik retencyjny w województwie małopolskim, powstały w wyniku spiętrzenia rzeki Dunajec na zaporze wodnej w Czchowie.
Wybudowana w Rożnowie elektrownia wodna Rożnów jest siłownią typu szczytowego, uruchamianą w godzinach największego zapotrzebowania na energię elektryczną. Dla uniknięcia wahań poziomu wody poniżej zapory i nadmiernej w związku z tym erozji brzegów Dunajca rozpoczęto w 1938 r. w Czchowie budowę zapory i zbiornika wyrównawczego dla Jeziora Rożnowskiego, którą ukończono w 1948 r. Zapora betonowa ma 16 m wysokości, a w jej korpus wmontowano turbiny elektrowni wodnej Czchów. Montaż urządzeń energetycznych w Czchowie został całkowicie zakończony dopiero w 1954 r.
Zespół zbiorników wodnych Rożnów-Czchów jest jednym z głównych elementów zagospodarowania zasobów wód dorzecza Dunajca. Podstawowe funkcje zespołu zbiorników to:
- przeciwpowodziowa (polega na wyrównaniu przepływów i ochronie dna dolin przed powodziami, zmniejszenie fali powodziowej Dunajca i Wisły),
- energetyczna (wykorzystanie wody do produkcji energii elektrycznej oraz regulowanie dobowych wahań przepływów, wywołanych pracą elektrowni Rożnów),
- zaopatrzenia w wodę,
- rekreacyjna i turystyczna,
- żeglugowa (wyrównując przepływy zbiorniki umożliwiają spływ na Dunajcu i żeglugę na Wiśle poniżej ujścia Dunajca).
Jezioro Czchowskie zaczyna się powyżej wsi Tropie, czyli 4 km powyżej zapory. Jego szerokość wynosi 750 m.
Jezioro ma kształt wydłużony w kierunku północno-wschodnim, jego linia brzegowa jest słabo rozwinięta, brzegi ma strome i zalesione. Cofka zbiornika zajmuje obszar ujściowy Łososiny i jest mniej zabagniona niż cofka Jeziora Rożnowskiego. Obrzeże Jeziora Czchowskiego pełni funkcje turystyczno-rekreacyjne.
Rezerwat leśny „Bukowiec” został utworzony w 1959 roku na terenie gminy Czchów, w miejscowości Tymowa, w kompleksie leśnym, znajdującym się na północnym stoku wzgórza Bukowiec, będącego kulminacją pasma, ciągnącego się równoleżnikowo od Rajbrotu do Czchowa.
Ochroną objęto w nim obszar o powierzchni 5,51 ha. Rezerwat ten został utworzony w celu ochrony naturalnego fragmentu buczyny karpackiej wraz ze stanowiskiem kwitnącego i owocującego bluszczu pospolitego Hedera helix. Z innych gatunków roślin, objętych ochroną gatunkową występują tu: wawrzynek wilczełyko Daphne mezereum, marzanka wonna Galium odoratum, konwalia majowa Convallaria majalis, kopytnik pospolity Asarum europaeum i goryczka trojeściowa Gentiana asclepiadea. Kompleks leśny „Bukowiec”, na terenie którego znajduje się rezerwat, położony jest w południowo-wschodniej części Pogórza Wiśnickiego. Rezerwat zajmuje północne stoki trzyszczytowej partii wzniesienia Góry Bukowiec (494 m n.p.m.). W rezerwacie wyróżniono dwa zbiorowiska leśne. Pierwsze to żyzna buczyna karpacka, będąca zespołem dominującym w rezerwacie (pow. 5,14 ha). Jest to zespół leśny, który niegdyś zajmował niemal całe piętro regla dolnego w Karpatach od ok. 600 do 1150 m n.p.m.
Rekreacja
Kąpielisko Chorwacja http://www.kapieliskochorwacja.pl/
Jurków – Kamieniec 32-860 Czchów
Kajaki Dunajcem – http://kajakidunajcem.pl/
Kąpielisko Chorwacja, Jurków – Kamieniec, 32-860 Czchów
+48 888 780 222 – obsługa Klienta
+48 888 682 918 – grupy, firmy i inne
kajakidunajcem@gmail.com
Godziny otwarcia: 9.00 – 18.00 (od czerwca do października)
Apteki
Apteka Nad Dunajcem
Sądecka 183, 32-860 Czchów
tel. 14 684 35 55
godziny otwarcia:
poniedziałek – piątek 8.00 – 17.00
sobota – niedziela zamknięte
Apteka Rumianek
Krakowska 17B, 32-860 Czchów
tel. 14 685 87 50
godziny otwarcia:
poniedziałek – piątek 8.00 – 20.00
sobota – 8.00 – 18.00
niedziela zamknięte
Apteka Św. Justa
Jurków 379, 32-860 Jurków
tel. 14 684 85 85
godziny otwarcia: poniedziałek – piątek 8.00 – 19.00
sobota 8.00 – 15.00
niedziela zamknięte
Obiekty noclegowe
Hotel Łaziska w Czchowie
Czchów, ul. Kolonia 4, tel. 723 710 710
www.hotellaziska.com.pl,
hotellaziska@gmail.com
Domki wypoczynkowe „Cztery pory roku” w Czchowie
Czchów, ul. Sądecka 20, tel. 880 006 666
www.booking-weekend.pl, biuro@booking-weekend.pl
Pensjonat ZACISZE w Czchowie
Czchów, ul. Kwaśniówka 23, tel. 604 265 885
www.zaciszeczchow.pl,
pensjonat@zaciszeczchow.pl
Całoroczny Dom Pracy Twórczej w Domosławicach
Domosławice 29, tel. 603 522 536
www.e-turysta/dom-pracy-tworczej-domoslawice-domoslawice-147388.html
Ośrodek Kształcenia Wypoczynku i Rekreacji w Piaskach-Drużkowie
Piaski-Drużków, tel. 695 244 567
www.facebook.com//Osrodek-Piaski-Druzkow
Ranczo na Wzgórzu w Czchowie
Czchów, ul Pęcherska Góra 82, tel. 668 943 571
www.meteor-turystyka.pl/ranczonawzgorzu-czchow,czchow.html
Domki NOVMI
Biskupice Melsztyńskie 99, tel. 886 466 018
www.facebook.com/NOVMI-Domki-letniskowe-397715843934353/
Gospodarstwa agroturystyczne
Gospodarstwo agroturystyczne SALUTO w Biskupicach Melsztyńskich
Biskupice Melsztyńskie 156, tel. 796 212 905 (rezerwacja), 530 786 580 (obsługa w budynku)
www.agrosaluto.blogspot.com, agrosaluto@gmail.com
Gospodarstwo Agroturystyczne NAD JEZIOREM w Piaskach-Drużkowie
Piaski-Drużków 46, tel. 607 261 344
www.metero-turystyka.pl/nadjeziorem-piaski-druzkow,piaski-druzkow.html
Gospodarstwo Agroturystyczne POD CZEREŚNIĄ w Piaskach-Drużkowie
Piaski-Drużków 69, tel. 781 880 224, 14 68 43 605
www.superturystyka.net/nocleg-39809-czchow-gospodarstwo-pod-czeresnia
Kwatera Agroturystyczna BARBARA w Jurkowie
Jurków 82, tel. 14 68 42 295, 609 231 728
www.jurkow.wixsite.com/kwaterabarbara
Restauracje
Restauracja „Pod Sosną” w Czchowie
Czchów, ul. Kolonia 2, tel. 601 224 725
https://pl-pl.facebook.com/pages/category/Polish-Restaurant/Restauracja-pod-Sosną-1311618778892750/
Pizzeria „Słoneczny Stok” w Czchowie
Czchów, ul. Sądecka 3, tel. 14 68 43 540
https://pl-pl.facebook.com/pages/category/Pizza-Place/Pizzeria-Słoneczny-Stok-628668830612226/
Bar „Taurus” w Czchowie
Czchów, ul. Sądecka 6, tel. 14 66 36 567
www.bary-taurus.pl/pl/nasze-bary/czchow
Zajazd „Zagłoba” w Jurkowie
Jurków 281, tel. 14 68 42 110
„Mięcho z kija” w Jurkowie
Jurków 304, tel. 883 226 503
https://miecho-z-kija.business.site/
„Restauracja u Jana” w Tymowej
Tymowa 420, tel. 14 68 60 981
https://pl-pl.facebook.com/pages/category/Restaurant/Tymowa-Restauracja-u-Jana-1221232711337913/
Banki i Bankomaty
Bank Spółdzielczy Rzemiosła w Krakowie. Punkt obsługi klienta Tel: 14 663 60 61 32-863 Tymowa 336
Bankomat PLANET CASH, Czchów, ul. Krakowska 24 (Biedronka)
Poczta i punkty pocztowe
Urząd Pocztowy Czchów
Armii Krajowej 8
32-860 Czchów
tel. 14 663 61 00
poniedziałek – czwartek: 07:30–17:00
piątek: 07:30–20:00
sobota – niedziela: Zamknięte
Paczkomat InPost
32-860 Czchów ul. Targowa 10
Paczkomat InPost
32-860 Czchów ul. Targowa 10
